Bitkisel Üretimde Yaprak Gübrelerinin Önemi
Bitkisel Üretimde Yaprak Gübrelerinin Önemi
Merhaba değerli okurlar. Malum yetiştiricilik sezonu yaklaşıyorken bu hafta sizlere genel bilgi vermek amacıyla önemli bir konudan bahsetmek istiyorum. Öncelikle bu güzel toprak parçasını, bu güzel ülkeyi bizlere emanet bırakabilmek için çeşitli yerlerde ve Çanakkale’de türlü fedakarlıkla toprağın altında yatan aziz şehitlerimizi, 109. Yılını kutladığımız Çanakkale zaferi dolayısıyla bir kez daha minnetle anmak istiyorum. Ruhları şad olsun. “Vatanını en çok seven görevini en iyi yapandır” düsturu ile dönelim konumuza!
Ne demiştik “yaprak gübreleri”. Gübrenin bitkiye verildiği yerin yaprak olduğu ve bitkinin alacağı yerin de yaprak olacağından dolayı bu ismi almışlardır. Sisleme şeklinde kullanılsalar da çoğunlukla püskürtülerek kullanılırlar. Genellikle yaprak gübresi deyince mikro elementler veya iz elementler diye adlandırılan Demir, Bakır, Çinko, Bor, Mangan, Molibden elementleri akla gelir. Artık çiftçilerimiz sıvı gübrelerin hepsini hatta suda eriyebilen toz gübreleri de yapraklara püskürterek uygulayabilmektedir. Ama konumuz yaprak gübresi olarak anılan mikro elementler.
Bitkisel üretimde daha yüksek verim ve kalite alabilmek için topraktan ve yapraktan gübreleme yapmalıyız. Şunu aklıdan çıkartmamak gerek: Yapraktan gübrelemede kullanılan materyaller her zaman için bitki bünyesine daha kısa zamanda girer. Yani bitkiler besinleri yapraktan daha kısa zamanda alırlar. Şimdi bunu okuyunca her şeyi yapraktan vermeye kalkmayın. Hatırlatayım “bitkiler yapraktan kaşıkla beslenir, topraktan ise kepçeyle beslenir” yani yapraktan besleme topraktan beslemenin yanında yapılması gereken önemli bir destekçidir.
Yapraklara püskürtülen besin elementlerinin alınması, yapraklarda bulunan ve stoma denilen açıklıklar yani nefes delikleri vasıtasıyla olur. Püskürtülen yaprak gübreleri genç yapraklardan daha kısa zamanda alınırken, yaşlı yapraklardan daha uzun zamanda alınır. Fakat elementler hakkındaki yazılarımdan hatırlayın “bazı elementler taşınamaz ve püskürtülen yerde kalır, o yüzden bitkinin her tarafına atılmalı” demiştim. Yapraktan verilen Kalsiyum, Bor, Kükürt, Demir, Bakır attığın yerde kalır.
Sıvı veya eritilerek sıvılaştırılmış şekilde püskürtülen yaprak gübreleri ile birlikte yayıcı, nemlendirici, yapıştırıcı ve aktivatör maddeler kullanırsanız bu gübrelerin yaprak yüzeyinde daha fazla zaman kalmasını ve bitkilerin bu gübrelerden daha uzun süre yararlanmasını sağlamış olursunuz. Yani yaprak gübrelerini yayıcı, nemlendirici, yapıştırıcı ve aktivatör maddeler ile karıştırarak kullanın. Yaprak gübresi uygulamalarınızda dikkat etmeniz gereken bir husus da püskürttüğünüz damlacıkların çapı ne kadar küçük olursa gübrenin yaprağın içine girmesi o kadar hızlı olur. Püskürtücü olarak kullandığınız aletin püskürtme memelerinin çapları küçük olmalıdır ki damlacık küçük olsun. Bir de yaprak gübrelerini uygularken kesinlikle verilmesi gereken dozunu aşmadan uygulayın bitkinin alması güçleşir, hatta su kaldı bitireyim diye kesinlikle tekrar dönmeyin bitkiye çift doz atmış olursunuz.
Yapraktan gübre uygulamalarınızı güneş ışıklarının dik gelmediği saatlerde yani sabah çiğ kalktıktan sonra veya akşamüzeri güneş batmaya başladıktan ve rüzgârsız havalarda yapın. Mümkün olduğu kadar yaprakların alt yüzeylerine püskürtün. Güneşli ve en sıcak su kaybı mümkün olduğu kadar az olsun diye bitkinin stomaları kapalı olduğu için sizin püskürttükleriniz de giremeyecek o yüzden sıcak saatlerde değil de serin saatlerde uygulama yapın. Ayrıca güneşin en dik olduğu bu saatlerde püskürteceğiniz damlacıklar, yaprak yüzeyinde mercek etkisi yapacağından güneş ışınları ile yakabilir.
Bütün bunlar uygulama yaparken dikkat etmenizde fayda olan şeylerdi. Şimdi ise farklı ama en önemli konudan bahsedip bitireyim. Alkali yapıda dediğimiz topraklarda ki bizim buraların toprakları böyle yani toprak pH’ları yüksek, aynı zamanda kireçli topraklarda, Demir, Mangan ve Çinko noksanlığı görülür. Her üçünü de topraktan değil yukarıdaki uyarılarım ışığında yapraktan vermenizi öneririm. Bu elementleri barındıran sıvı veya toz hazır karışımlar var piyasada.
Kuru tarım yapılan arazilerde bitkinin kök bölgesinde susuzluktan kaynaklı olarak besin maddelerini alamama durumu gerçekleşir. Bundan dolayı besinlerin yapraklara püskürtülerek kullanılması olumlu sonuçlar gösterir.
Yaprak gübrelemesinin neden yapıldığını ve neden önemli olduğunu özetleyecek olursak. Bitkilerin yetişme döneminde karşılaşacakları stres koşullarından en kısa zamanda kurtulup gelişimlerine devam etmeleri için uygulamanız gereken yaprak gübreleri, daha az dozlarda uygulanarak daha fazla yarar sağlayan bir gübreleme yöntemidir. pH değeri yüksek olan topraklarla kireçli topraklarda Demir ve Çinko gibi elementlerin kuvvetli şekilde tutularak bitki kökleri tarafından alınamamasından dolayı gelişim aksar. Bu elementlerin püskürtme yoluyla yapraktan verilmesi kısa sürede ortaya çıkan etkisinden dolayı daha iyidir. Kuruda ürün yetiştirilen yerlerde veya kurak iklimlerde köklerden besin alınımı az olacağı için, bu bölgelerde veya bu zamanlarda yapraktan yapılacak uygulamalar hızlı ve yeterli sonuç verecektir., yaprak gübreleri belirli bir gelişim evresinden sonra verilir ve bazı hassas dönemlerde verilmesi faydadan çok zarar getirir. Bitkilerin hassas dönemleri için bir uzmana danışın.
Tek düşüncem çiftçilikten para kazanan kişilerin doğru uygulamalar yaparak düzgün mal çıkarmaları. Bunun için mücadelem her platformda devam edecek. Haftaya “çiftçi nasıl para kazanır?” diyelim mi? E o zaman haftaya görüşmek üzere kalın sağlıcakla …
Mustafa Birol
Çilekte bitki sağlığı uygulamaları hastalıklar-Çilekte kör boğazı ve kök çürüklüğü
