Sözlerimizin Peşinde

Sözlerimizin Peşinde

Hiç düşündünüz mü, konuştuğumuz dil bizi nasıl şekillendiriyor?

Kelimeler sadece harflerden ibaret mi, yoksa zihnimizin sınırlarını çizen, düşünce dünyamızı inşa eden tuğlalar mı?

İnsan dili, belki de varoluşumuzun en büyük mucizelerinden biri. Sadece bir iletişim aracı değil, aynı zamanda kimliğimizin bir yansıması. Bazen bir “merhaba” ile içten bir dostluğu hissederiz, bazen de yanlış bir kelimeyle köprüleri yıkarız. Dil, duygu ve düşüncelerimizi şekillendiren, geçmişimizi bugüne taşıyan ve geleceğe aktaran bir zaman kapsülü gibidir.

Kelimenin Ötesi

Bir sözcük bazen yalnızca söylenmiş bir sestir, bazen ise bir ömürlük anlam taşır. Mesela “ev” dediğimizde, herkesin zihninde farklı imgeler canlanır. Kimi için sıcak bir yuva, kimi için çocukluğunun geçtiği sokak, kimisi içinse yalnızca dört duvardan ibaret bir yapı… Aynı kelime, her dudaktan farklı bir anlamla çıkar.

Düşüncelerimiz de dilimizle sınırlıdır. Örneğin, ana dili Japonca olan birinin “keşke” ifadesine çok fazla ihtiyacı yoktur, çünkü dillerinde bu kelimenin tam bir karşılığı bulunmaz. Oysa biz Türkçede “keşke” ile onlarca farklı pişmanlığı, özlemi ve hayali ifade ederiz.

Dilin Gölgesinde Duygular

İnsanın kelimelerle ilişkisi tuhaftır. Bazen söylemek istediklerimizi anlatacak doğru ifadeleri bulamayız. Dilin sunduğu kelime hazinesi bile hislerimizin derinliğine yetişemeyebilir. Sevdiğimiz birine “seni seviyorum” demek bile bazen eksik kalır, çünkü sevginin tonu, şiddeti, derinliği her insanda farklıdır.

Ama bir de fazlasıyla söylenen kelimeler vardır. Günümüzde her şey hızla tüketildiği gibi kelimeler de sıradanlaşıyor. “Teşekkür ederim” bazen yüzeysel bir nezaket kuralına dönüşüyor, “nasılsın?” sorusu bir yanıt beklemeyen bir kalıba dönüşüyor. Kelimeler, hislerini kaybettiğinde sadece boş birer ses olmaktan öteye geçemiyor.

Yusuf Emir Akpınar

İnsan Dili: Bir Evrenin Kapılarını Aralayan Sözler