Balıkesir Topraklarından Sofralara Ulaşan Lezzet

Beyaz Et ve Ürünleri

Balıkesir, beyaz et üretiminde Türkiye ihtiyacının ortalama % 20’sini karşılayarak ilk ikinin içinde yer almaktadır.

Dünya standartlarında üretim yapan kanatlı et üretim işletmelerinin önemli bir bölümü Balıkesir’dedir.

Kanatlı hayvan yetiştiriciliği, başta Bandırma olmak üzere Manyas, Susurluk, Gönen, Erdek, Merkez, Bigadiç ve İvrindi ilçelerinde yoğunlaşmıştır.

Kırmızı Et ve Ürünleri

Balıkesir kırmızı et üretiminde Türkiye’de ilk üçün içindedir. Kırmızı et üretimi sığır ve dana eti ağırlıklıdır. Ayrıca koyun eti üretimi de oldukça önemli bir yere sahiptir.

Balıkesir Merkez, Susurluk, Kepsut, Gönen, Bandırma, Manyas, Sındırgı, Bigadiç, Dursunbey başta olmak üzere tüm ilçelerde kırsal geçim kaynağı olan besicilik, önemli bir gelir kaynağıdır.

Yumurta

Yumurta üretiminde Balıkesir, Türkiye genelinde ilk üçün içindedir. Beyaz et üretimindeki kapasitenin paralelinde, Balıkesir’de yumurta üretimi de oldukça geniş bir potansiyel taşımaktadır.

Balık

Balıkesir’in kıyı bölgelerinde balıkçılık da oldukça gelişmiştir. Bandırma, Erdek ve Marmara Adası ile Ayvalık ve Edremit sahilleri deniz ürünlerinin temin edilebileceği yerlerdir.

Ayrıca tatlı su balığı üretimi yapılan tesisler de vardır. Bandırma’da hamsi, palamut, sardalya ile kabuk deniz ürünleri; Ayvalık’ta papalina, barbun, levrek, mercan, lüfer, izmarit, lezzetle yenilebilecek deniz ürünlerinden bazılarıdır.

Bal

Bal, bal mumu, polen, arı sütü elde etmek için arıcılık sektörü Balıkesir’in her yöresinde yaygındır. Yılda 1600 ton bal üretimi gerçekleştirilmektedir.

Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Edremit ve Havran ilçelerinde kovan sayısı oldukça yüksektir. Bunda Kazdağları’nın zengin florasının etkisi büyüktür. Özellikle Havran ilçesi, ilin toplam bal üretimi içerisinde önemli bir yere sahiptir.

Süt ve Süt Ürünleri

Balıkesir, Türkiye’de yıllık ortalama 750 bin ton süt üretimi ile ilk iki sıranın içindedir.

Genel olarak pastörize süt, peynir, tereyağı, yoğurt, ayran, kaymak, lor, krema gibi süt ve süt ürünleri üretiminde yaklaşık 160 adet işletme bulunmaktadır.

Balıkesir Merkez, Gönen, Susurluk, Manyas, Savaştepe, Havran başta olmak üzere hemen tüm ilçelerde yılda 5000 ton tereyağı, 90.000 ton peynir, 50.000 ton yoğurt üretilmektedir.

Özellikle İvrindi, Ayvalık, Edremit ve Burhaniye’de yapılan Sepet Peyniri ve loru; Ayvalık yöresinin Kirli Hanım Peyniri ve loru; Gönen, Manyas, Erdek ve Bandırma yöresinin Kelle ve Manyas Peyniri; Sındırgı, Bigadiç, Kepsut ve Dursunbey ilçelerinin Keçi Peyniri, Balıkesir’e özgü önemli süt ürünleridir.

Sebze ve Meyveler

Balıkesir merkezinde ve ilçelerinde özel üretim şartları gerektirmeyen her türlü sebze ve meyve yetiştirilmektedir.

Hemen her gün mahalle aralarında kurulan farklı büyüklükteki semt pazarlarında, günlük olarak toplanan sebze ve meyve çeşitlerine ulaşmak mümkündür.

Ortalama olarak yılda 400 bin ton domates, 130 bin ton kavun, 130 bin ton karpuz, 20 bin ton (yaş) fasulye, 45 bin ton salçalık biber, 11 bin ton sarımsak yetiştirilmektedir. Özellikle sarımsak üretiminde Balıkesir, ilk iki sıranın içindedir.

Ayrıca börülce, kuzu kulağı, tere, susam otu, radika, ebegümeci, şevketibostan gibi yenilebilir otların yanında, baharat olarak da kullanılan nane, kekik, adaçayı, kuşburnu, kapari gibi lezzet artırıcı özellik taşıyan sebzeleri de il ve ilçe pazarlarında taze olarak bulabilmek mümkündür. Bu bitkiler, aromatik ve tıbbi bitki olarak da kullanılmakta, yemekleri de il mutfağı menülerinde oldukça geniş yer bulmaktadır.

Domates ve salçalık biber, en çok Bigadiç, Sındırgı, Savaştepe, İvrindi, Susurluk, Manyas ilçelerinde; Kavun, Merkez Karesi ve Alteylül, Kepsut, Susurluk, Savaştepe ilçelerinde; Taze Fasulye ve karpuz; Bandırma, Erdek, Gönen, Manyas ve Marmara ilçelerinde; Şekerpancarı tüm ilçelerde; Kırmızı ve beyaz soğan en çok Erdek ve bandırma ilçelerinde; Şeftali Kepsut ilçesinde; Elma ise Dursunbey ilçesinde yoğunlukla üretilmektedir.

Balıkesir’in her yöresinde üzüm, kiraz, elma, şeftali, incir, erik, çilek, badem ve ceviz çok miktarda yetiştirilmektedir.

Tahıllar

Balıkesir, tahıl ve baklagiller üretiminde kendi ihtiyacını karşılayabilen az sayıdaki ilden biridir. Özellikle çeltik ekiminde, Türkiye genelinde ilk üçün içinde yer almaktadır.

Tahıl üretiminde en çok; buğday, arpa, pirinç, mısır, yulaf, kuru fasulye, nohut, bakla, mercimek, bezelye ön plana çıkmaktadır.

Balıkesir’de bu tahıllardan elde edilen ürünler yan gıda sanayisini de (nişasta, un, yemekli yağ, ekmek, bulgur, makarna, irmik, yem, konserve üretiminde olduğu gibi) oldukça fazla geliştirmiştir.

Zeytin ve Zeytinyağı

Doğa’nın Balıkesir’e verdiği en büyük hediye Zeytin’dir. Zeytin Riviera’sı olarak görülen Balıkesir kıyı bandında zeytin ağacı aradığı en uygun iklim koşullarını bulmuş, denize bakan dağ yamaçları ve sırtlarını kendine mekan olarak seçmiştir.

Balıkesir, zeytin ve zeytinyağı üretiminde ülkemizin önde gelen illerindendir.

81 bin 291 hektar alanda yaklaşık 11 milyon zeytin ağacı bulunmaktadır ve bu alanda yıllık ortalama 100-125 bin ton zeytin üretimi gerçekleşmektedir.

Türkiye, dünyada zeytinyağı üretiminde 4.sıradadır. Balıkesir ise Türkiye üretiminin yaklaşık % 17,2’sini karşılamaktadır. Bu payın %20’si sofralık zeytin, %80’i de zeytinyağı üretimi için kullanılmaktadır.

Balıkesir’in kıyı bölgelerinde zeytin ve zeytinyağları en çok Edremit, Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Havran, Erdek, Bandırma ve Marmara Adası’nda üretilmektedir.