Makro Bitki Besinleri: Fosfor
Merhaba değerli okurlar. Bitki besleme serimizde geçtiğimiz hafta temel bitki besin elementlerinden Azotu anlattım sizlere. Kısaca yeşil aksam geliştirici olarak hatırlayalım kendisini ama meyve kabuğunu Azotun yaptığını ve meyve irileşme döneminde kabuk büyümesini sağladığını da unutmayalım.
Bu haftaki yazımda Fosforu anlatacağım sizlere. Artık makro elementin ne demek olduğunu bilmeyen yok sanırım! İşte Fosfor da makro elementlerden birisi. Onu, genelde çiçek açtırıcı diye biliyorsunuz. Evet o işe de yarar ama; yetişme sezonunda bir defa çiçek açan bitkilere (hububat, çeltik, mısır, ay çiçeği, üzüm, meyve ağaçları) çiçek açmaya yakın dönemde veya yetişme sezonunda birden fazla defa çiçek açanlara (sebzeler) çiçek açmaya yakın dönemden itibaren haftada veya 15 günde bir verilirse bu işe yarar.
Fosfor enerji elementidir. Bitkinin kök atması, sürgün atması, yaprak çıkarması, çiçek çıkarması, meyve tutması, tohum yapması yani gelişimin her aşamasında az veya çok gereklidir. Özellikle yeni dikilmiş fidenin veya genç bitkinin gövdesini kalınlaştırmasına yardım eder. Yaşlı bitki ne olacak peki? Çok yıllıklar için geçerli olmakla birlikte (dikkat edin iki yıllıklar değil çok yıllıklar) gövde odunlaştıktan yani kabuklaştıktan sonra maalesef Fosfor genç bitkideki gibi çalışmıyor.
Fosforlu gübreyi (çiftçi tabiriyle ortası yüksek gübre) taban gübrelemesinde veya damlamadan toprağa verecekseniz Hümik asit ile birlikte verin; toprağın Fosforu bağlayarak yarayışsız hale getirmesini önlenmiş olursunuz. Fosforlu gübreyi yapraktan verecekseniz herhangi bir bağlanma riski yok fakat tek başına vermeye dikkat edin.
Fosfor özellikle pH’sı yüksek topraklarda bitkilerin faydalanamayacağı yapılar halinde bulunur. Topraktan gübrelemede bitkinin fosfordan faydalanma oranı %30 civarındadır. Topraktan verilen (buna damlamayla verilenler de dahil) Fosfor gübrelerinin daha fazla işe yaramasını, toprağın pH seviyesini düşürerek veya damlamadan verdiğimiz Fosfor gübrelerinin içine pH düşürmek için ekstra malzeme katarak sağlayabiliriz.
- Fosfor bitki içinde taşınabilen bir element olduğu için eksiklik belirtileri ilk önce yaşlı yapraklarda görülür. Bitkilerin yaşlı yani en alt yapraklarının kırmızımsı-morumsu renklenme görülür. Aklınızda kalsın Fosfor kızartır veya morartır.
- Sürgünlerde kısalma, incelme ve ipliksi gelişme, boğum aralarında normalden daha fazla daralma görülür.
- Eğer çiçekleriniz cansız, zayıf ve yumuk ise Fosfor eksikliğinden şüphelenebilirsiniz.
- Küçük ve şekilsiz meyve oluşumu, çekirdek gelişim bozuklukları ve ürünün raf ömründe kısalmalara Fosforun eksiklik yani bitkinin Fosfor alamadığının belirtileridir.
- Köklerde zayıflama, cansızlık ve emici tüylerin yeterince oluşmaması.
Fazlalığında veya aşırı fosfor gübrelemesi yaptığınız zaman Demir, Çinko, Kalsiyum, Bor ve Mangan elementlerinin alınımına engel olur.
Alın size çok önemli bir bilgi! Toprağınızda bunlar varsa! Ne yaparsanız yapın!
Fosfor ya çok az alınabilir; bu durumda da bitkide gelişim geriliği görülür, ya da Fosfor hiç alınamaz. Genellikle az miktarda alabilmesinden kaynaklanan gelişim sorunları meydana çıkar.
Gelelim zurnanın zırt dediği yere: Şu durumlarda topraktan bitkiye Fosfor alınımı azalır:
pH’sı 5,5’den düşük ya da 7,5 den yüksek topraklar.
Kil içeriğine yüksek topraklar.
Düşük organik madde içeriğine sahip topraklar.
Toprakta fosforun tamamen bağlı olarak bulunması
Alüminyum ya da demir hidroksit oranı yüksek olan topraklar
Değerli okurlarım, mustafa1ol@gmail.com adresine sorularınızı veya paylaşmak istediğiniz tecrübenizi bekliyorum. En önemli kuralımı neydi? “iyi de olsa, çok verince çok olmaz. Haftaya görüşmek üzere kalın sağlıcakla …
