Balıkesir’de Geleneksel Zanaatların Yolculuğu
Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte birçok geleneksel meslek, unutulma riskiyle karşı karşıya. Bu mesleklerden biri de saraçlık. Ancak Balıkesir'de 45 yıldır saraçlık mesleğini icra eden ve hala bu geleneği yaşatmaya çalışan Saffet Öncül, mesleğin ayakta kalmasını sağlayan son kişilerden biri.
Balıkesir’de Geleneksel Zanaatların Yolculuğu
“Bu mesleği 2 kuşaktır devam ettiriyorum”
Öncül, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu olmasına rağmen, askerlik dönemi ve ülkenin siyasi atmosferi nedeniyle akademisyenlik yerine babasının işlettiği saraçlık mesleğine yöneldiğini belirtti. Balıkesir’de 45 yıldır bu mesleği icra eden Öncül, “Mülkiyeden mezun olup, bu mesleği yapan tek benim. Bu mesleğe başladım, iş bizi bırakmadı ben işi bırakmadım. Babamdan bana kaldı ve bu mesleği 2 kuşaktır devam ettiriyorum.” dedi.
Değişen İhtiyaçlar ve Teknoloji
Geçmiş dönemlerde saraçlık mesleğinin işleyişiyle günümüzü karşılaştıran Öncül, mesleğin kökten değiştiğini ifade etti. Eskiden hayvan gücünden istifade edilerek tarım ve çiftçilikte kullanılan ürünlerin ihtiyacı olan koşum çeşitlerini üreten saraçlar, şimdi ise teknolojinin gelişmesiyle birlikte üretimde motorizasyona geçildiğini dile getirdi. Öncül, “Eskiden 150’ye yakın çeşit ile hizmet veriyordum. Ancak şu an ihtiyaca ve talebe göre üretim yapıyorum. Yani satılmayan malı, üretmiyoruz.” dedi.
Gelecekte Saraçlık Mesleği: Bir Kuşağın Sonu
Öncül, saraçlık mesleğinin geleceği konusunda endişelerini dile getirdi. Mesleğin artık günümüzde kimsenin tercih etmediği bir meslek olduğunu vurguladı. Öncül’e göre, bu mesleği yapmak isteyenlerin olmaması ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte mesleğin önü tıkanmış durumda. Öncül, “Bu mesleği icra eden bu dönemin son kişileriyiz. Bizden sonra bu mesleği yapmak isteyen de yok.” dedi.
Müşteri İhtiyacına Göre Üretim
Öncül’ün dükkanında bulunan ürünlerin müşteri taleplerine göre şekillendiğini belirterek, saraçlık mesleğinin günümüzdeki pratikteki önemine dikkat çekti. “Müşterimizin neye ihtiyacı var ise onu imal ediyoruz.” diyen Öncül, köpek tasmaları, çay kayışları ve çan yuları gibi ürünlerin günümüzde popüler olduğunu ifade etti.
Zorluklarla Dolu Bir Meslek
Öncül, ayrıca saraçlık mesleğinin zorluklarını da dile getirdi. Özellikle fiziksel olarak zorlayıcı olduğunu ve günümüzde işin zorlaşmasıyla birlikte mesleğin tercih edilmez hale geldiğini belirtti. Ayrıca, mesleğin sürdürülebilirliğinin giderek azaldığını ve yeni kuşakların bu mesleği tercih etmediğini vurguladı. Öncül, “Benim mesleğimin bir diğer zor yanı ise sadece fiziksel olmak zorunda olmasıdır. Bu sebeple eskiden çok fazla ihtiyaç duyulduğu için tercih edilen bu meslek, şu an zor olmasından dolayı tercih edilmiyor. ” dedi.
Haber: Alper Çobanoğlu
