Kurban Kesmek
Bismillâhihirrahmanirrahim
Kurban Kesmek…
“De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım (ibadetim), hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir”. Enam, 162
“Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık. İşte sizin ilâhınız bir tek ilâhtır. Şu hâlde yalnız O’na teslim olun. Alçak gönüllüleri müjdele! “Hac, 34
“Kurbanlık büyük baş hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken (kurban edeceğinizde) üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları üzerlerine düşüp canları çıkınca onlardan siz de yiyin, istemeyen fakire de istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredesiniz diye onları böylece sizin hizmetinize verdik.”Hacc,36
Müslüman, hür, ergin, akıllı, mukim ve gücü yeten kimsenin kurban kesmekle yükümlü olduğu üzerinde İslam alimlerinin görüş birliği vardır.
Hanefi Alimlerine göre kurban kesmek vaciptir. Diğer mezheplere göre ise kurban kesmek sünnet’tir.
Yolcu olan kişi, küçük çocuk ve akıl hastaları için kurban gerekip gerekmeyeceği konusunda ise mezhep imamlarımızca farklı görüşler öne sürülmüştür.
İmam-ı Azam Ebu Hanife ve Ebu Yusuf’a göre, kurban kesmekle yükümlülük için akıl ve büluğ şart değildir. Zengin olan çocuğun veya akıl hastasının malından velisinin kurban kesmesi gerekir. Bir çocuk veya akıl hastası bu kurbanın etinden yemesinde bir beis yoktur.
Diğer görüş İmam Muhammed’e göre ise akıl ve büluğ şarttır. Bu yüzden çocukların ve akıl hastalarının mallarından kurban kesilmesi gerekmez. Fetvaya esas alınan görüş de budur. Velileri kesecek olsa parasını tazmin etmeleri gerekir. Ancak bir kimsenin kendi malından küçük çocuğu için kurban kesmesi menduptur.
İmam-ı Şafi ve Ahmet b. Hanbel Hazretlerine göre, küçük çocuk için kurban kesmek sünnet değildir .İmam-ı Malik Hazretlerine göre ise sünnettir.
Hanefilere göre, yolcuya kurban kesmek vacip değildir. Çünkü Hz. Ebu Bekir ra ve Hz. Ömer ra yolcu olduklarında kurban kesmezlerdi. Hz.Ali ra’den şöyle dediği rivayet edilmiştir: “Yolcu olan kimseye cuma namazı da kurban kesmek de vacip değildir.” Çünkü yolcu için kurban kesmekte ve etinin değerlendirilmesinde bir takım güçlükler vardır. Bu nedenle yolcudan güçlüğü kaldırmak için cuma gibi kurban da ona vacip değildir.
Hanefiler dışındaki üç mezhebe göre kurban kesmek yolcu için de sünnettir. Yalnız Maliklere göre hac sırasında sünnet olan hedy kurbanıdır.
Peygamberimiz sav’e Medine’de hizmet eden Enes ra anlatıyor. “Efendimiz sav iki alaca koç kesti. Bismillah diyerek kesime başladı” der.
Kur’an-ı Kerim’de Hz. Allah cc şöyle buyurur:
“Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Fakat O’na sizin takvanız (Allah’a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır. Böylece onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. İyilik edenleri müjdele. “Hacc,37
Kesilecek kurbanın geçerli olması için ayrıca niyet etmek de şarttır. Çünkü hayvan ibadet maksadı ile de et maksadı ile de kesilebilir. Hz. Peygamberimiz sav; “Ameller niyetlere göredir ve her kişi için niyet ettiği vardır.” buyurmuştur.
Diğer yandan birden fazla kişinin ortak olmasının geçerli olduğu kurbanlarda, Allah’a yakınlaşmayı isteyip sadece et maksadıyla kesen kimsenin ortak olmaması da şarttır. Mesela; bir deve veya bir sığırda yedi kişi ortak olsa içlerinden yalnız birisi et maksadıyla ortak olmuş bulunsa hiç birisinin kurbanı sahih olmaz denilmiştir. Çünkü Allah cc’ın rızasını kazanmak kanın akıtılması ile gerçekleşir, bunda ise parçalanma kabul edilmez.
Rabbimiz tüm Müslümanların keseceği kurbanları İbrahim as ve Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa sav’ in kurbanları makamında kabul etmesini niyaz ederiz.
