Milli Mücadele ve Cumhuriyet Filmleri
Listedeki filmler Türk sinema tarihinin bir özeti niteliğinde... Tiyatrocular Dönemi’yle başlayan filmler 2000’li yılların dijital efektli filmlerine kadar uzanıyor. İşte karşınızda Milli Mücadele ve Cumhuriyet filmleri...
Milli Mücadele ve Cumhuriyet Filmleri
Cumhuriyet’in 100. yılına geri sayım yaparken Milli Mücadele ve Cumhuriyet filmlerini hatırladık. Her zamankinden farklı olarak TV dizilerini ve yabancı bir filmin de yer aldığı seçkide belgeselleri dışarıda bıraktık. Listedeki filmler Türk sinema tarihinin bir özeti niteliğinde… Tiyatrocular Dönemi’yle başlayan filmler 2000’li yılların dijital efektli filmlerine kadar uzanıyor.
Ateşten Gömlek, 1923
Kurtuluş Savaşı’nı konu alan bu ilk film, aynı zamanda Türk kadın oyuncuların rol aldığı ilk film özelliğini de taşıyor. Bedia Muvahhit Ayşe’yi, Neyyire Neyir ise Kezban’ı canlandırıyor.
Halide Edip Adıvar’ın aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan film, İzmir’in işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürülünce önce İstanbul’a, sonra da Anadolu’ya giden hastabakıcı Ayşe ile Binbaşı İhsan’ın hikâyesini Milli Mücadele ekseninde anlatıyor.
Bir Millet Uyanıyor, 1932
Türk tiyatrosunun duayen isimlerinden Muhsin Ertuğrul, Türk sinemasının öncü yönetmeniydi. Bu filmi de ulusal bir sinema oluşturma misyonuyla çekti.
Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu’nun eserinden uyarlanan filmde Ertuğrul, vatan hainlerine karşı mücadele eden Kuvayı Milliyeci Yüzbaşı Davut (Ercüment Behzat Lav) ve emir eri Tilki’nin (Selim Naşit) yaşadıklarını anlatıyor.
Kurtuluş, 1994
Türk sinema tarihinin en iyi Milli Mücadele filmi… Senaryosunu Turgut Özakman’ın yazdığı, 6 bölümlük dizi olarak gösterilen 360 dakikalık “Kurtuluş”, İnönü Muharebesi’nden Mudanya Mütarekesi’ne kadar uzanan 1.5 yıllık kesiti anlatıyor.
Rutkay Aziz’in Atatürk’ü, Savaş Dinçel’in İsmet İnönü’yü oynadığı filmin görkemli savaş sahneleri dijital efektlerin henüz yaygınlaşmadığı bir dönemde binlerce figüranla çekilmişti.
Cumhuriyet, 1998
“Kurtuluş” dizisinin devamı olarak çekilen 150 dakikalık TRT yapımı bir sinema filmi. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra yaşananlarla başlayan film, Cumhuriyet’in kuruluşunu ve ilk yıllarını konu alıyor.
Öztan’ın daha önceki iki Milli Mücadele filmi kadar beğenilmeyen film, biraz didaktik bulunmuştu. Ama Cumhuriyet’i eksen alan konulu bir film olarak tarihi değeri yadsınamaz.
Son Osmanlı: Yandım Ali, 2007
Çağdaş aksiyon sinemasının kalıplarıyla Milli Mücadele öyküsü anlatan ilk filmlerden biri. İstanbul’un işgal edildiği günlerde memleket sorunlarıyla ilgisi olmayan Yandım Ali’nin hayatı, Mustafa Kemal’le tanışmasıyla değişir ve o da Milli Mücadele’nin neferlerinden biri olur.
Suat Yalaz’ın aynı adlı resimli romanından yapılan uyarlamanın başrollerinde Kenan İmirzalıoğlu ve Cansu Dere oynuyor.
Veda, 2010
Mustafa Kemal’in Selanik’teki çocukluk yıllarından başlayan film, Çanakkale Savaşı’ndan Milli Mücadele yıllarına ve Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzanıyor.
Livaneli, gösterime girdiği dönemde sert eleştiriler alan filmde belirli bir temaya tam olarak odaklanamasa da özellikle Atatürk’ün çocukluk yıllları ve kadınlarla olan ilişkilerinde etkileyici sahneler yakalamayı başarmıştı.
Son Umut (The Water Diviner), 2014
Gelibolu’da hayatını kaybeden oğulları için Çanakkale’ye gelen Avustralyalı çiftçi Joshua Connor, işgal edilen Osmanlı topraklarında yeşeren Milli Mücadele ruhundan etkilenerek “Kuvvacılar”la birlikte işgalcilere karşı savaşır...
Bağımsızlıkları için mücadele eden Türk askerlerinin direnci ona yeni yaşamı için ilham verir… Milli Mücadele’ye yabancı gözüyle bakan ama bizim yanımızda durmasıyla gönlümüzde yer eden bir film.
