Cadılar Neden Süpürge Üzerinde Uçar?
Efsaneler ve tarihi gerçekler arasında: Cadılar neden süpürge üzerinde uçar?
Cadıların süpürge sopası yardımıyla uçabileceğine dair dünya çapında yaygın olan inancın arkasında ne var?
Bir cadının ayırt edici özellikleri nelerdir? Muhtemelen hemen akla gelen şeyler siyah bir şapka, uzun bir pelerin, kambur bir burun ve üzerinde en az bir siğil olan ürkütücü bir yüzdür.
Ayrıca, çoğunuzun da onaylayacağı gibi, ulaşım aracı olarak kullanmak için bir süpürgesi var. Bugün hala birçok evde bulunan bu son derece sıradan eşyanın nasıl olup da cadıların bu kadar popüler bir sembolü haline geldiğini hiç merak ettiniz mi?
Tarihçiler, bunun kesin bir cevap vermenin son derece zor bir soru olduğuna dikkat çekiyorlar.
Süpürgelerin kısa tarihi
Gerçekte, hiç kimsenin süpürgelerin tam olarak ne zaman icat edildiğine dair bir fikri yoktur. Tarihçiler, eski zamanlardan beri insanların evlerini ve ocaklarını temizlemek için ince çubuk veya saz demetleri kullandığına inanıyor. Yavaş yavaş popülariteleri artmaya başladı ve giderek daha fazla insan onları her evin ihtiyacı olan ürünler olarak algıladı.
18. yüzyılda İngiltere’nin güneydoğu bölgelerinde profesyonel olarak süpürge üretimi yapan ilk zanaatkarların ortaya çıktığı varsayılmaktadır. Sözde toprak sahipleri, esas olarak, önce budadıkları ve ardından tahta kulplara bağladıkları huş ağacı dallarını kullandılar. Bu ürünlerin ticareti kazançlı bir iş haline geldi. Bugün bile İngiltere’de yaklaşık iki yüzyıl önce kullanılan aynı teknolojiyi kullanarak süpürge yapmaya devam eden koca ailelerin olması gösterge niteliğindedir.
Cadı avı
Süpürge sopasıyla uçtuğunu kabul eden ilk cadı kimdi biliyor musunuz? Cevap sizi şaşırtabilir. Bu bir kadınla ilgili değil, bir erkekle ilgili. Guillaume Edelin, Paris’in Saint-Germain-en-Laye banliyösünden bir rahipti. Kiliseyi alenen eleştirme özgürlüğünü aldıktan sonra 1453’te büyücülük suçlamasıyla tutuklandı. Edelin, “kutsal olmayan uygulamalarını” tam olarak itiraf etmesiyle sonuçlanan şiddetli işkenceye maruz kaldı. Aldığı ceza müebbet hapis oldu.
Süpürge sopası üzerinde uçan cadılar efsaneleri ise aslında çok daha eskilere dayanmaktadır. Fransız şair Martin le Franck’in 1451’de yazdığı Hanımların Koruyucusu adlı el yazmasında, havada süzülen iki kadın resmi vardır. Bunlardan biri askılı süpürge, diğeri ise beyaz bir çubuktur. Başlarında, misyonerleri Avrupa’yı dolaşan 12. yüzyılda kurulan Evanjelik bir hareket olan Valdocular tarafından giyilenlere benzer eşarplar var. Katolik Kilisesi tarafından kafir olarak kabul edildiler, bunun ana nedenlerinden biri kadınları rahip olarak atama uygulamalarıydı.
Antropolog Robin Skelton ise cadılar ve süpürgeler arasındaki bağlantının eski bir pagan doğurganlık ritüeline dayanabileceğini öne sürüyor. Sadece dolunay sırasında yapıldı. Katılımcılar büyük ateşler yaktılar ve bazı montaj çubukları, dirgenler veya süpürgelerle etraflarında dans ettiler. Burada, 15. ve 16. yüzyıllarda, sandalyeler, masalar ve dolaplar gibi her türlü nesnenin yardımıyla uçan cadılar hakkında bir dizi efsanenin ortaya çıktığı belirtilmelidir.
Gerçekler ve kurgular
17. yüzyılın başında, süpürge sopası yardımıyla uçan cadılar hakkındaki efsaneler son derece popüler hale gelmiştir. Araştırmacılar buna neyin sebep olduğundan emin değillerdir. Bazılarına göre, ev işlerinin yalnızca kadınların sorumluluğunda olduğu fikri bu dönemde hakim olmuştur. Hatta bazı ülkelerde, başkalarına dışarı çıktıklarını bildirmek için dış kapının yanına veya şöminenin yanına bir süpürge koyma uygulaması bile gerekli hale gelmiştir. Cadıların evlerini bacalardan terk ettikleri inancının temelinde muhtemelen bu gelenek yatmaktadır.
Tarihçiler, cadılar ve yaptıkları büyü hakkındaki efsanelerde herhangi bir gerçek olup olmadığını tartışmaya devam etmektedir. Bunun temel nedeni güvenilir bilgi kaynaklarının olmamasıdır. Çoğu “tanıklık”, araştırmacıların son derece öznel ifadelerine veya cadıların kendilerinin neredeyse her zaman korkunç işkence kullanılarak alınan itiraflarına dayanmaktadır.
