Çıt Çıt ÇEDENE

Çıt Çıt ÇEDENE

Doğu ve Güneydoğuda sevilerek yenen şifalı çerezlerden biridir “çedene”. Adını yerken çıt çıt çıkan sesten almış olsa gerek. Bununla birlikte çedene, Ege bölgesinde çitlembik ya da melengiç/menengiç adlarıyla da bilinir. Başka yörelerde ise; bıttım, çıtlak, çöğre ve gibi isimlerle anılır. Bazı yörelerde de kenevir tohumuna çedene denilmektedir.

Çalı ve ağaççık formunda olan bu bitkinin kırmızı renkte olan meyveleri yaz aylarında olgunlaştıkça yeşil renge dönüşür. Toplanan olgun meyveler güneşte birkaç gün kurutulup kavrularak kuruyemiş gibi yemeye hazır hale getirilir.

Melengiç meyvelerinin birçok şifa özelliği vardır. Bağışık sistemini güçlendirir. Gastrit, reflü, mide üşümesi gibi mide sorunlarına karşı mide asitini dengeleyerek etkili olur. Yüksek kolesterolü düşürerek kalp damar sağlığı için şifa kaynağıdır. Nefes darlığı ve öksürük için de çok etkili bir meyvedir.

Melengiç sadece çerez olarak tüketilmez bir de meyvelerini dövülerek elde edilen macunundan özel bir kahve yapılır. Yoğun aroması nedeniyle sütle hazırlanan bu lezzetli içecek Türk kahvesi gibi suyla da pişirilebiliyor. Lezzetinin yanı sıra öksürük, kalp damar hastalıkları, böbrek rahatsızlıkları gibi sağlık sorunlarını iyi gelen melengiç ayrıca bağışlılık sistemini de güçlendirir. Osmanlı sultanlarından IV. Murat’ın bir sefer dönüşü uğradığı Gaziantep`te dinlenirken içtiği melengiç kahvesi, Türk Patent ve Marka Kurumu’nca Gaziantep adına tescillenmiştir.

Melengicin faydaları bunlarla bitmez. Bu şifalı meyvelerden bir de sabun yapılır. Yağının bileşiminde şifalı özelliklerinden dolayı hem saçı hem cildi besleyerek yumuşak hale getirir. Ayrıca egzama, sedef, zona ve kaşıntı gibi cilt hastalıkları için de kullanılmaktadır.

Bunca faydası olan bu şifalı meyve elbette türkülerde yer almayı hak ediyor değil mi?

Sağlıkla kalın.