HAYIR, OLAMAZ: KORTİZOL!!!

Geçenlerde artık kortizol hakkında bişeyler yazmanın vakti geldi de geçti diye düşündüm. Niye mi? Çünkü branşım gereği yazmak zorunda kaldığım ama her yazdığımda da hastalarımdan büyük bir tepki aldığım kortizolü size biraz anlatmak istedim.

Tıp kitapları bu ilacı iki ucu keskin bıçak olarak yazar, nedenide gerçekten öyle olmasıdır. Çünkü kortizol bir yandan hastalıkları bıçak gibi keserken bir yandan da bazı yan etkileri ile vücudun sağlam yapılarını kesebilir. Önce size bu ilacı nerelerde kullandığımız anlatmak istiyorum. Öncelikle iltahaplı romazitmal hastalıkların özellikle alevli dönemlerinde bir süreliğine kullandığımız bu ilacı yine astım gibi akciğerin bazı hastalıklarında, beyin ödemi gelişen durumlarda sıklıkla tercih ederiz. Yine nadiren bazı kas romatizmalarında, sinir ödemlerinde de kortizol etkili olan bir ilaçtır. Bu kadar önemli hastalıkta can simidi olan bu ilaç doktor kontrolünde ve uygun bir şekilde kullanıldığında aslında o kadar da korkutucu değildir. Ama kortizol alındığında uyulması gereken bazı önemli kurallar vardır. Bunların ilki doktor önerisi dışında iyi geliyor diye kafamıza göre bu ilacı alamamak diyebiliriz. Yine kortizolün kullanımı sürecisince bol sıvı alınması, aşırı kaloriden sakınılması, bol posalı gıdaların tercih edilmesi, kalsiyum için süt ve süt ürünlerinin arttırılması ve potasyumdan zengin gıdaların alımının arttırılması önemlidir. Çok zorunlu durumlar dışında zaten bu ilacın uzun süreli kullanımı doğru değildir. Uzun süreli kullanım sonrası ilacın bırakılması büyük bir zorluk teşkil etmektedir ve hatta bırakılmamaktadır.

Bir de size bu ilacı kullanmak istemediğimiz durumlardan bahsetmek istiyorum. Gebeler, viral-mantar enfeksiyonları, şeker hastaları, mide ülseri olanlar, kemik erimesi bulunanlar, depresyon tedavisi alanlar, sorunlu tansiyon hastaları özellikle çok zorda kalmadıkça kullanmak istemediğimiz hastalar arasında yer almaktadır.

Sizlere bir sonra ki haftada kortizolün yan etkilerinden bahsedeceğim. Hepinize mutlu haftalar dilerim.

Prof. Dr. Nilay ŞAHİN
Balıkesir Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
www.drnilaysahin.com