Merhaba değerli okurlar. Geçtiğimiz haftaki yazımda sizlere Çileğin en önemli hastalıklarından olan Kuşuni küf hastalığından bahsetmeye çalıştım. Bu hafta ise Çilek yaprak lekesi hastalığına ait bilgilerle buradayım.
Buğday-Buğdaygiller, Domates, Şeker pancarı, Çeltik ve bazı süs bitkilerinde karşılaştığımız yaprak lekesi hastalığı ile benzer belirtiler verse de bu hastalığın etmeni farklıdır. Tarım Orman Bakanlığı’nın Bitki koruma veri tabanına göre bu hastalığın henüz ruhsatlı ilacı yoktur. Kimyasal mücadelesinde Tarım Orman Bakanlığı tarafından tavsiye olarak Bakır önerilmekte fakat gelişen teknoloji ile üretilen bakır nitrat, hidrojen peroksit ve gümüş karışımlı sıvı malzemelerin bu hastalık ve birçok hastalığa %100 çözüm olduğu kanıtlanmıştır.
Çilekçiler! Bütün Çilek hastalıklarından en başından korunmak için bahçe kurarken sık dikim yapmaktan kaçının. Bitki aralarında iyi bir hava sirkülasyonu ve Çileklerin de iyi şekilde havalanabilmesi için; bir çilek masurası sırtına iki sıradan fazla fide dikmeyin ve bir sıranın fideleri hep karşı sıradaki iki fidenin arasına denk gelecek, aynı sıradaki iki fide arası da 30 cm olacak şekilde “üçgen dikim” yapmalısınız.
Hastalığı yapraklarda susam tanesi gibi küçük, ortası beyaz kenarları morumsu kahverengi olan beneklenme şeklinde fark edersiniz. Lekelerin görünüşü kuş gözünü andırdığı için hastalığın adına “Kuş Gözü Yaprak Lekesi” de deniyor. Yapraklarda daha yoğun görülen bu lekeler zamanla büyüyerek birleşir ve yaprağı kurutabilir. Benzer lekeleri kollarda, çiçeklerin altındaki yeşil renkli çanak yapraklarda ve çiçeklerin beyaz yapraklarında da görebilirsiniz. Önlem alınmada geç kalındığı taktirde lekeler meyve üzerinde de görülebilir. Meyvede herhangi bir çürümeye sebep olmamasına rağmen meyvenin pazar albenisini olumsuz etkiler, yani meyve kalitesi düşer.
Bende olmuyor veya olmaz demeyim, diğer yaprak lekesi yapan mantarlardan farklı olan ve çileğe has olan bu hastalık, çilek yetiştirilen her terde görülür ve çoğu zaman besin noksanlığı ile karıştırılır.
Mantarın etmeni kışı bahçedeki canlı yapraklar üzerinde geçirir, yani birinci seneden bitki üzerinde kalıp kışı geçirerek ikinci seneye erişir. Bu sebeple birinci senede önlem alarak etmeni devrettirmemek önemli. İkinci sene çilek sürmeye başladığında yaprakların genellikle üst yüzeylerinde lekelenmeyi gözleyin ve leke yoksa bile koruyucu olsun diye müdahalede bulunun. Bahçede hiçbir zaman yaprak ve kol artığı bırakmayın. Hastalık etmeni geçen seneden bahçede kalan yaprak ve kol artıklarında da kışı geçirerek baharda süren çileğe bulaşır.
Son olarak önceki yazımdaki ifadeyi eksiksiz bir şekilde tekrarlamak istiyorum, çünkü çok ama çok önemli. Çilekte bu hastalıklar ve zararlılar şu dönemde görülür, şu zaman görülmez diye bir şey olmadığı için, sezonda karşılaşacağınız sıkıntıları bilip önlemlerini baştan almanız, kullanacaklarınızı elinizin altında her zaman bulundurmanız çok önemli. Çilek hassas bir meyvedir ve hassas üretimdir. Hatalarınızı en aza indirirseniz dekardan öyle dekardan 2-2,5 ton değil 4-5 ton çilek toplamanız mümkün. Haftaya Çilekte Külleme hastalığını işleyeceğim.
Haftaya görüşmek üzere kalın sağlıcakla …
Mustafa Birol
