069
Merhaba değerli okurlar. Bundan önceki haftalarda önemli derecede hasara ve verim kaybına sebep olan hastalıklardan bahsettim. Bu haftadan itibaren dikkat etmeniz gereken iki önemli zararlıdan birincisi olan Çilekte Kırmızı örümcekler hakkında bilgi vereceğim.
Öncelikle şunu bir yerleştirin beyninize: Kırmızı örümcekler kışı tarla kenarlarındaki yabancı otlarda geçirirler ve ilk baharda havaların ısınmasıyla Çileğe geçerler. İlk baharda yapraklanmaya başlayan Çilekte biraz beslendikten sonra dişiler yaprakların alt yüzeylerine ağlarını örerler ve bu ağların içine yumurtalarını bırakırlar. Kırmızı örümceklerin sayısı genellikle nisan ayı ortalarından itibaren yükselmeye başlar ve mayıs ayı boyunca yüksek sayıda seyreder. Haziran ayından itibaren Kırmızı örümcek sayısı azalır.
Nasıl zarar yapıyor bu Kırmızı örümcekler?
Kırmızı örümceklerin sivrisinek ağzına benzer ağızları vardır ve bitkiye sokup öz suyunu emerek beslenirler. Yaprakların alt yüzeyleri daha korunaklı olduğu için ve yumurtalar da orada olduğu için yumurtadan çıkanlar hemen orada beslenir. Suyunu emme sonucunda yapraklarda suyu emilen kısımlarda sarı renkli benekler meydana gelir. Çileğin yapraklarında sarı renkli çillenme varsa hemen o yaprağın alt yüzüne bakın. Fakat Kırmızı örümcekler çok küçük canlılar olduklarından görebilmeniz için büyüteç kullanmanız gerekmekte. Adı üzerinde böceğin rengi kırmızı. Beslenirken kendilerini sabitledikleri için genelde hareketsizdirler ama yaprağın ters tarafından çakmak yakılınca hareketlenip kaçışmaya başlarlar.
Kırmızı örümcekler yapraklarda bitki öz suyunu emer dedik. Bitki öz suyunu emerken içerindeki mineralleri ve bitkinin kendi yaptığı besinleri de emerler, bundan dolayı Çileklerde gelişim geriliği görürsünüz. Bunun yanında emdikleri doku öldüğü için sararır yani yeşil rengini kaybeder. Yapraklarda fotosentez alanı azaldığı için kendi besinini daha az üretir hale gelir. Kırmızı örümcek yoğunluğu fazla olduğu zamanlarda yeni yaprak ve oluşacak olan meyveler olması gerekenden daha küçük kalırlar. Bu böcekler önlem almazsanız %50 ye yakın verim kaybına sebep olabilirler.
Çileklerde Kırmızı örümcekleri kontrol etmeye her zaman toprağa yakın olan yapraklardan başlayın ve içlere doğru gidin. Unutmayın yaprak altlarına bakacaksınız.
Kırmızı örümcek için ruhsatlı tarım ilaçları var tabiki ama her zaman “kimyasal mücadele son çare olmalıdır.” Diyoruz ama boşa, genelde bu dinlenmiyor. İlacını alıp atmak daha kolay geliyor. Oysa ki tarım ilaçlarının solunum riskleri var, temas riskleri var, kalıntı bırakma riskleri var, eksik dozdan dolayı işe yaramama veya fazla dozdan dolayı ilaç yakması riskleri var. Kültürel dediğimiz mücadele yöntemini alışkanlık haline getirin. Çilek tarlalarının kenarlarında yabancı ot bırakmayın, temizleyin. Bu en önemli ve en başarılı mücadele tipidir. Organik malzemeler kullanmaya gayret gösterin. Mesela Kırmızı örümcek için eskiler Kükürt kullanırmış, siz de kullanın ama kendinizi güncelleyin; sıvı kükürt kullanın. Bir ürün buldum; Çam Terebentin Yağlı Kükürt, güzel bir ürün. Kaçırıyor ve daha sonra da gelmesini engelliyor.
Ne diyorduk? Çilekte bu hastalıklar ve zararlılar şu dönemde görülür, şu zaman görülmez diye bir şey yoktur. Sezonda karşılaşacağınız sıkıntıları bilip önlemlerini baştan almanız, kullanacaklarınızı elinizin altında her zaman bulundurmanız çok önemli. Çilek hassas bir meyve ve hassas üretim. Hatalarınızı en aza indirirseniz öyle dekardan 2-2,5 ton değil 4-5 ton çilek toplamanız mümkün. Haftaya Çilekte çiçek thripsi diyelim.
Haftaya görüşmek üzere kalın sağlıcakla …
Mustafa Birol
