Bi Git Artık 2023! Krizi Fırsata Çevirmek! Ya Nasip 2024!

Büyük çoğunlukla iklimsel olarak yaşadığımız olumsuzluklardan kaynaklı olarak hemen hemen hiçbir yerde doğru dürüst bitkisel üretim gerçekleşmedi, mahsül olmadı. Normalinden daha sık şekilde yapılan gübrelemeler ve ilaçlamalar için çok fazla paralar harcandı. Borçlarını ödeyemeyen çiftçilerden ineklerini satanlar, kestirenler veya icralık olanlar, alacaklarını alamadıkları için firmalarla sıkıntıya giren bayiler, dükkanını kapatmak zorunda olan bayiler… Durum vahim yani!

Tek gerçek var şu anda: Bir kriz yaşadık 2023 yılında.

2023 yılı tarım senesi de değildi. Önümüzdeki maçlara bakacağız ama hatalarımızı tekrarlayarak değil, doğruya çevirerek. Tarımsal üretimde yaşanılan krizi sadece iklimin kötü gitmesine bağlamayın. İklimin kötü gitmesi olumsuzluğu hızlandırdı olarak bakın olaya.

Çok uzun süredir yapılan bilinçsiz gübreleme ve bilinçsiz bitki besleme yönetimi bitkilerimizi göstermelik olarak canlandırdı ama zayıf hale getirdi: Gelişememe, hastalık ve zararlıların etkilerinin artması da işte bunun etkisi. Topraklarımızda maalesef “Organik Madde Yönetimi” yapmıyoruz yani topraklarımıza bakım yapmıyoruz, sadece toprağı üstündeki bitkiye bakım yapıyoruz. Oysa ki bakımlı toprakta sağlıklı bitki yetişir. Sezon içerisinde hem toprağa hem de bitkiye bakım yapmak mümkün. Bu arada bitkiye bakıyoruz ama gerektiği zaman, gerekeni, gerektiği kadar da vermiyoruz/yapmıyoruz hani.

“İklim olumsuz gitti mahsül olmadı” bu kadar basit değil, sadece iklime fatura çıkarmayın. Şimdi diyeceksiniz ki herkes aynı oldu! Hayır efendim. Ben dekardan kuruda en az yarım ton alan buğdaycı da biliyorum, dekardan 14,6 polarlı 10 ton pancar alanı da. 8 yaşındaki ceviz ağacından 20 kilo ceviz alanı da, bir kilo 500 gram marul keseni de… Hobi bahçelerinde gözlemlediklerimi saymıyorum bile.

Krizi fırsata çevirmek…

Ekonomide “krizi fırsata çevirmek” diye bir tabir vardır. Kriz nasıl fırsata çevrilebilir? Bunu yapmak zor mu? Ben yapabilir miyim bunu? Nasıl yapabilirim? Ne kadar zamanda toparlarım? Ne kadar zaman ve paramı alır?

Öncelikle krizi yaşayan herkes bir fırsat yaratabilir kendine, ayrıca bunu başarmak kolay, sadece isteyin ve ne gerekiyorsa yapın.

Kriz olarak ne yaşadığınızı bilmekle işe başlamanız lazım önce. Bunu yaşamış olmanın sebeplerini listelemeniz gerek. Evet, neden bu krizi yaşadım? Diye bir liste yapacaksınız, yani yazacaksınız. Listeye her şeyi yazın: Yağışları, soğuk havayı, gece gündüz sıcaklık farkını, hangi sebep için hangi ilacı ve hangi gübreyi kullandığınızı, bunları ne zaman kullandığınızı, yanlış olduğunu anladığınız yönlendirmeleri, “keşke” dediğiniz ne varsa yazın. Yönlendirmeleri kimden aldığınızı yazın (Ziraat Mühendisi mi, çiftçi mi, Facebook mu?)

Kök gelişimi için gübre verdik işe yaramadı, toprak üstü aksam gelişimi için gübre verdik işe yaramadı. Her ikisi için de para harcadık ama yeteri kadar karşılık göremedik. Parayı yanlış ürüne, yanlış miktara, yanlış zamana harcamış olabilir misiniz?

Sormaktan, bilgi almaktan, araştırmaktan, araziyi/bitkiyi göstermekten, tavsiye almaktan, tavsiyeyi uygulamaktan çekinmeyin. Her zaman ucuz iyi olmaz, her zaman pahalı da iyi olmaz unutmayın. Güvendiğiniz bir Ziraat Mühendisi danışmanınız olsun sizi bitki besleme ve bitki korumada yönlendirsin. İlaç bayisi değil, tavsiye edileni satın almak için gidin bayiye.

Olmaz denilenin olma ihtimali var artık. Geç kalmışsın denilende “geç olsun da güç olmasın” diye bir gerçek ver. Terziye diş çektirmeyin her işin bir uzmanı var. Balıkesir de özel danışmanlık yapan birini bulun.

Çiftçilik bir meslek. Olmuyor deyip bırakmayı düşündüğünüz halde bildiğiniz iş, işiniz, mesleğiniz. Çiftçiliği sadece işçilik ve atadan kalan geleneksel yöntemlerin yeteceği bir uğraş olarak görenler kusura bakmayın da kendilerine ve işlerine düzen vermezlerse; çiftçilik faaliyetlerini olduğu kadar değil olması gerektiği kadar yapılması gereken bir iş kolu olarak gören çiftçileri sadece konuşacaklar.

Bitkisel üretimde türlü türlü sıkıntıların çıkmasına sebep olan 2023 yılını geride bırakmaya hazırlandığımız şu günlerde; gelin mesleğiniz olan çiftçilik için, kendiniz ve aile refahınız için, köyünüzdeki ve bulunduğunuz bölgedeki itibarınız için doğru bir başlangıç yaparak yeni yıla girin. Hem ne demişler “yeni yıla nasıl girersen bütün senen öyle geçer”

Şimdiden 2024 yılı kutlu olsun. Hem sizin için hem de bizim için!

Toprak Analizi Ve Önemi

Ziraat Mühendisi Mustafa Birol