Bitkilerin İklime Etkisi
Çevremizde her an gördüğümüz bitkiler; görünümleri, renkleri ve kokularının yanı sıra pek çok özellikleri ile de insanlara fayda sağlarlar. Bitkilerin sahip olduğu hayati faydalarından biri de iklim üzerindeki etkileridir.
Yeni yapılan bir araştırmaya göre; çiçekli bitkiler olmasaydı dünyamız, özellikle de bazı tropikal bölgeler, daha kurak ve sıcak olacaktı.
Bilindiği gibi, havadaki nemin % 10’u bitkilerden kaynaklanmaktadır. Bitkiler sürekli olarak kökleriyle topraktan aldıkları suyu terleme yoluyla yapraklarından atmosfere vererek adeta suyu topraktan havaya ileten bir boru hattı gibi işlev görürler. Örneğin orta büyüklükte bir ağaç günde yaklaşık 500 lt, bir hektar orman 30 ton suyu terleme yolu ile atmosfere vermektedir.
Chicago Üniversitesi’nden paleontolog C. Kevin Boyce ile iklim modellemecisi Jung-Eun Lee, çiçekli bitkilerin dünya iklimi üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduklarına dair bir araştırma yaptılar: Araştırmacılar, çiçekli bitkilerin olmadığı bir dünyayı canlandırabilmek amacıyla bir iklim modeli geliştirdiler. Bu modellemede, bitkilerin terleme miktarını yaklaşık olarak % 75 oranında düşürecek şekilde değişiklikler yaptılar. Bu değişiklik yeryüzünde adeta bir kaosa neden oldu ve tüm dengeleri alt üst etti. Kimi yerler daha kurak, kimi yerler daha yağışlı hale geldi. Örneğin Kuzey Amerika’daki yağış oranında % 30-50 oranında düşüş oldu. Güney Amerika’nın tropik bölgelerinde çiçekli bitkilerin olmaması durumunda bölgedeki yağışlar 300 mm kadar azaldı. Doğu Amazonda yağış mevsimi 3 ay kadar kısaldı. Ayda 100 mm’den fazla yağış alan en yağışlı yağmur ormanları % 80 oranında daraldı.
Yukarıdaki iklim modelinden de anlaşılacağı gibi, eğer bitkiler olmasaydı, yerküremizdeki bu hassas denge büyük ölçüde değişikliğe uğrayacaktı. İklim üzerinde; kavurucu sıcaklar, şiddetli fırtınalar, düzensiz yağışlar gibi anormal değişiklikler meydana gelecekti ki son günlerde ülkemizde de görülen anormal hava değişimleri bunun en büyük delilidir.
Bu iklim modelinden de açıkça anlaşılacağı gibi, bitkiler biz insanlar ve yeryüzü için özel olarak yaratılmışlardır. Bitkiler, toprağın derinliklerindeki suyu çekebilecek özel kök sistemleri ile, yüzlerce metre yükseklere kadar suyu taşıyabilecek özel bir boru sistemine sahip gövdesi ve terlemeyi sağlayan yaprakları ile özel olarak var edilmişlerdir.
Bitkiler sürekli olarak kökleriyle toprakları koruduğu gibi, topraktan aldıkları suyu terleme yoluyla yapraklarından atmosfere vererek o bölgenin su dengesinin korunmasında da önemli bir rol oynarlar. Bu görevlerini yerine getiren köklerde; ne suyu çekme işlemini başlatacak motorları, ne de suyu metrelerce uzunluktaki gövdeye iletecek pompaları vardır. Bitkiler, kendi ihtiyaçları olan bu suyu çekerken ve terleme yoluyla atmosfere verirken, iklim üzerinde etkili olduklarını da bilecek akıldan da mahrumdurlar. Hiçbir aklı ve şuuru olmayan bitkilerin bu sistemi kendi başlarına tasarlamaları ve kurmaları ise elbette mümkün değildir. Bitkilerin atmosfer nemini kontrol etmedeki katkılarını, evrendeki her şey gibi Yüce Allah yaratmıştır.
