Prof. Dr. Fatih SATIL

Bitkilerde Gece Hayatı!

Tüm bitkilerin genellikle gündüz saatlerinde çiçek açarlar. Ancak, Ezan çiçeği (Oenothera biennis), Akşam sefası (Mirabilis jalaba) ve Mehtap sefası (Ipomea alba) gibi bazı bitkiler gün batımı ile birlikte çiçek açmaktadırlar. Bu durum, “bitkilerde gece hayatı mı var?” sorusunu akla getirmektedir. İşin espirisi bir yana tabiî ki bu durum bildiğimiz bir gece hayatı değil.

Akşamcı Bitkiler

Aslında bu çiçeklerin akşam saatlerinde açmasının bitkinin soyunun devamını sağlaması açısından çok önemli bir hikmeti vardır. Akşam saatlerinde açan çiçeklerle bu saatte faaliyete geçen “Agrius” cinsi güveler arasında enteresan bir ilişki vardır. Bu güveler, akşam karanlığında çiçeklerdeki nektarları görebilmesi için ultraviyole duyargalarla donatılmıştır. Bu sayede sonsuz rahmet ve hikmet sahibi yüce Yaratıcı, tüm çiçeklerin kapalı olduğu zaman diliminde bu kelebeklerin beslenebilmesi için gerekli olan nektarlara ulaşabilmesini sağlamıştır. Aynı şekilde gececi bitkilerin de çiçek tozlarını bu kelebekler vasıtasıyla diğer çiçeklere ulaştırabilmesi sağlanmış olur.

Gece çiçek açan bitkilerin tozlaşma stratejileri farklıdır

Bu çiçeklerin renkleri ve kokuları böcek ya da kuşları kendine çekebilecek şekilde tasarlanmıştır. Gece çiçek açan bitkilerin nektarları metrelerce uzaktan böcekleri kendine çekebilecek güçlü tatlı ve baharatlı kokularla donatılmıştır. Bu bitkilerin nektarları çiçeğin daha derin bölümlerinde bulunduğu için tozlaşmayı sağlayacak olan böceklerin de uzun ağız yapısına sahip olmaları gerekir. İşte güve türü kelebekler uzun emici ağız yapıları sayesinde bu kadar derinlerdeki nektarları emebilirler. Dişi güve de bu tozlaşma hizmetine karşılık yumurtalarını çiçeklerin içine bırakır.

Yarasalar ve Çiçekler

Gece açan çiçeklerin tozlaşmasına yardımcı olan hayvanlardan birisi de bu çiçeklerdeki nektar ile beslenen yarasalardır. Yarasalar tarafından tozlaşan, beyaz, yeşilimsi ve mor renklere sahip olan bu gececi çiçekler öyle güçlü bir kokuya sahiptirler ki, karanlıkta uçan kör yarasalar bu sayede onları kolaylıkla bulabilirler.

Sonuç olarak, bitkiler ile onlarla beslenen ve tozlaşan canlılar arasında kusursuz bir uyum görülmektedir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu